سطح : متوسط

اهميت ستون باز و قدرت رخ در آن (1)

همانگونه که می دانيد مهره های شطرنج را معمولأ به اين صورت  ارزش گذاري می کنند:

پياده   = 1 واحد

اسب  = 3 واحد

فيل    = 3 واحد

رخ      = 5 واحد

وزير    = 9 واحد

اما اين ارزش گذاری فقط در حالت استاتيک(ايستا) معتبر است. برای نمونه ، ارزش يک فيل در قطر باز يا يک اسب در يک پايگاه ، شايد از ارزش يک رخ در ستون بسته به مراتب بيشتر باشد و يا يک پياده در عرض هفتم بدون شک ارزشی بيش از يک واحد دارد.بنابراين ارزيابی ارزش مهره ها در بازی برابر ميزان کاری است که آنها انجام می دهند و به عبارتی قدرت ديناميکی(پويايی) مهره ها ملاک اصلی سنجش آنهاست.

حال در اين مبحث با بررسی چند نمونه سعی خواهيم نمود اهميت ستون باز و قدرت رخ در آن را به شما خوانندگان عزيز نشان دهيم.

نمونه اول

 1. Rd1!

گرفتن تنها ستون باز . اگر نوبت حرکت با سياه بود ،او با Rd8! ستون d را زودتر اشغال می کرد .

نکته: رخ ستون باز را دوست دارد! زيرا قدرتش در آن بيشتر می شود.

1…, Kf8 2. Rd7!

نکته: هدف از گرفتن ستون باز نفوذ به مواضع دشمن از عرضهای هفتم و هشتم است.البته در شروع و وسط بازی انجام آن کمتر ميسر است (مگر با اشتباه حريف مقابل) اما در آخر بازی اين يک اصل ثابت است.

2…, Rb8

نکته: قدرت مهره های دفاعی برابر است با ارزش چيزی که از آن دفاع می کنند.

3. b4!

با ايده کسب فضا در جناح وزير.اگر:

3.Kd3?,Ke8! 4.Rc7,Rd8+ 5.Kc4,Rd7!(Diagram)

و رخ سياه از حالت غير فعال خارج می شود.

3.a4?,a5! ( 3…,b5? 4.a5! ) 4.e4,b5!

و سياه رخش را فعال می کند.

3…, Ke8 4. Rc7!

سفيد عرض هفت را ترک نمی کند.

4…, Kf8 5. a4! , Ke8 6. a5!

با ايده a6! و تخريب جناح وزير.

7.a6!,bxa6 8.Rxa7,Rb6 9.Kd3!

6…, a6

در غير اين صورت سفيد a6! می کرد.

7. e4

توجه داشته باشيد که اگر سفيد اکنون بخواهد با Kd3 به جناح وزير نفوذ کند ، سياه با Rd8+ و Rd7 رخ محبوس خود را آزاد می کند.

7…, h5 8. h4 , g6 9. g3 , e5 10. f3! , Kf8

هيچ حرکت ديگری وجود نداشت.برای نمونه اگر:

10…,f6? 11.Rh7

10…,b5? 11.Rxc6

10…,Rd8? 11.Rxb7

11. Kd3!

ديگر سياه تهديد Rd8+ و Rd7 را ندارد.

11…, Ke8 12. Kc4

حرکت بسوی پياده b7 ، سياه هيچ دفاعی ندارد.

نمونه دوم

 در اين وضعيت، حضور رخ سفيد در d7 ،رخ سياه در c8 را محدود کرده است،بنابراين اگر نوبت حرکت با سياه باشد او می تواند با …g6! (و نه اينکه …Kf8? که با g6! جواب داده می شود. ) و سپس Kf8_e8  رخ سفيد را از عرض هفتم دور و در نهايت رخش را نيز آزاد کند.

اما اگر نوبت حرکت با سفيد باشد ، سفيد با حرکت g6! موقعيت رخ خود در d7 را تثبيت می کند و پس از fxg6 با Kg4 و Kg5 به شکار پياده های حريف می رود.

ادامه دارد...

دوشنبه 14 دی 1388